Mụn trứng cá đỏ là một trong các loại mụn trứng cá khó điều trị. Cùng PGS.BS Huỳnh Văn Bá – Phó Chủ tịch Hội Da liễu Việt Nam tìm hiểu về bệnh lý này. Biểu hiện – cách điều trị và dự phòng mụn trứng cá đỏ.
MỤN TRỨNG CÁ ĐỎ LÀ GÌ???
- Mụn trứng cá đỏ xuất hiện trên da hầu hết tất cả mọi người nhất là độ tuổi dậy thì loại mụn trứng cá xuất hiện ngày càng nhiều. Tuy nhiên, mụn trứng cá đỏ rất khó chữa trị thường xuất hiện ở độ tuổi trên 30 với triệu chứng da dễ lão hóa.
- Mụn trứng cá sưng đỏ xuất hiện khi có sự giãn nở mao mạch trên khuôn mặt của người bệnh. Mụn trứng cá đỏ xuất hiện chủ yếu trên mặt, rất hiếm khi gặp ở hai tai, lưng, ngực…
- Nếu người bệnh không để ý và điều trị kịp thời có thể gây ra nhiều biến chứng như: sưng phù và biến dạng mặt, thậm chí dần dần mụn có thể lây lan lên vùng mắt ảnh hưởng đến thị lực vô cùng nguy hiểm.
- Triệu chứng điển hình ở những người bị loại mụn này là xuất hiện nhiều mụn nhỏ li ti và thường tập trung thành từng mảng và gây ảnh hưởng cả tới vùng da xung quanh khiến vùng này đỏ hơn.
BIỂU HIỆN CỦA NGƯỜI CÓ TRỨNG CÁ ĐỎ
Bệnh trứng cá đỏ thường gặp ở người đứng tuổi (30 – 50) tuy cũng có trường hợp gặp ở tuổi trẻ hơn. Mụn trứng cá đỏ trên mặt là quá trình viêm mạn tính, dai dẳng, có lúc tiến triển tăng nặng, cũng có lúc thuyên giảm, chỉ có thể kiểm soát được bệnh nhưng hầu như không chữa khỏi.
- Biểu hiện: Ban đỏ hay đỏ bừng mặt có tính đối xứng (dễ nhầm với đỏ da, cháy da do nắng), có cảm giác như bị châm chích, kèm theo có sẩn, mụn mủ, giãn mạch, tăng sinh phì đại tuyến bã thường tập trung ở má, trán, cằm và nửa dưới của mũi. Lâu ngày cánh mũi dày cộm, sần sùi, đỏ, to hơn mũi bình thường, gọi là mũi cà chua hay sư tử.
- Bệnh được phân thành 4 nhóm; nhóm có một số biểu hiện nổi bật trong các biểu hiện chung của bệnh
- Nhóm erythematotelangiectatic (nổi bật có ban đỏ, giãn mao mạch),
- Nhóm papulopustula (nổi bật có sần mụn mủ)
- Nhóm phymatous (nổi bật có u da)
- Nhóm mụn trứng cá đỏ ở vùng mắt.
Tùy theo số lượng, nốt sần mụn mủ và mảng mà trong mỗi nhóm này còn chia ra nhẹ, vừa, nặng.
NGUYÊN NHÂN
Ai là những người mắc phải bệnh Rosacea
Bệnh trứng cá đỏlà một căn bệnh phổ biến. Theo như chính phủ Mỹ thì có hơn 14 triệu người mắc phải chứng bệnh này. Họ là những người:
- Độ tuổi từ 30 đến 50
- Những người có làn da trắng, tóc vàng và mắt xanh
- Từ tổ tiên của người Celtic hoặc Scandinavia
- Có khả năng có ai đó trong gia đình họ bị
- Có khả năng đã có rất nhiều mụn trứng cá – hoặc u nang mụn trứng cá hay các nốt sần
- Nữ giới thường mắc phải chứng bệnh này nhiều hơn nam giới. Tuy nhiên, nữ giới gần như không bị nặng như nam giới. Bất cứ ai trên mọi quốc gia nào, đều có thể mắc phải chứng bệnh trứng cá đỏ ngay cả trẻ em.
Nguyên nhân nào gây ra bệnh?
Các nhà nghiên cứu đã tìm được một số nguyên nhân quan trọng như sau:
- Do di truyền. Nhiều người mắc phải chứng bệnh này đều có thành viên trong gia đình mắc phải. Có thể đó là do gen của họ.
- Hệ thống miễn dịch cũng có thể là nguyên nhân. Các nhà khoa học phát hiện ra rằng hầu hết những người bị bệnh giống như mụn trứng cá phản ứng với một loại vi khuẩn được gọi là bacillus oleronius. Phản ứng này khiến hệ thống miễn dịch của họ phản ứng mạnh mẽ. Các nhà khoa học vẫn chưa khẳng định liệu điều này có chắc chắn là nguyên hay không.
- Vi khuẩn đường ruột H pylori. Các nhà nghiên cứu vẫn chưa chứng minh được vi khuẩn đường ruột H pylori là nguyên nhân. Tuy nhiên, họ nhận thấy rằng vi khuẩn này xuất hiện phổ biến ở một số người có hội chứng TCĐ.
- Demodex – một loài ve sống trên da của con người. Loài ve này thích sống trên mũi và má, và đây là nơi thường xuất hiện TCĐ. Nhiều nghiên cứu phát hiện ra rằng những người mắc chứng TCD có số lượng lớn loại ve này trên da của họ. Vấn đề là một số người không mắc cũng có số lượng lớn loại ve này trên da của họ.
- Cathelicidin – một loại protein thường bảo vệ da khỏi nhiễm trùng có thể gây đỏ và sưng. Cách cơ thể chúng ta xử lý protein này có thể quyết định liệu chúng ta có mắc phải chứng trứng cá đỏ hay không.
PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ
Các bác sĩ da liễu chuẩn đoán bệnh như thế nào?
Nếu bác sĩ da liễu của bạn nghi ngờ bạn bị bệnh trứng cá đỏ, bạn sẽ không cần đến các bài xét nghiệm. Không có xét nghiệm y tế nào có thể cho biết bạn có bị bệnh trứng cá đỏ hay không.
Để chẩn đoán bệnh, bác sĩ da liễu sẽ kiểm tra da và mắt của bạn. Bác sĩ da liễu của bạn cũng sẽ đặt câu hỏi.
Trước khi đưa ra chẩn đoán, bác sĩ da liễu của bạn có thể muốn chắc chắn rằng bạn không có tình trạng bệnh lý khác. Đôi khi, một tình trạng y tế khác có thể trông rất giống bệnh TCD. Bác sĩ da liễu của bạn sẽ muốn loại trừ những điều kiện này. Các xét nghiệm y tế có thể giúp loại trừ các tình trạng, chẳng hạn như lupus và phản ứng dị ứng da.
Nếu bạn bị bệnh TCD, bác sĩ da liễu có thể nói chuyện với bạn về các lựa chọn điều trị. Trong khi điều trị không thể chữa khỏi bệnh trứng cá đỏ,nó có thể giúp:
- Giảm (hoặc loại bỏ) các dấu hiệu của bệnhTCD trên da của bạn
- Giảm bớt sự khó chịu của bạn
- Ngăn ngừa bệnh trứng cá đỏ xấu đi
- Làm thế nào để các bác sĩ da liễu điều trị bệnh?
Để cung cấp cho bạn kết quả tốt nhất, điều trị thường bắt đầu với một chút kiến thức. Mặc dù thuốc hoặc phương pháp điều trị bằng laser có thể giúp giảm hoặc xóa các dấu hiệu của bệnh trứng cá đỏ, nhưng thói quen hàng ngày của bạn có thể gây ra một đợt bùng phát mới.
Học cách làm như sau có thể giúp giảm bùng phát:
- Tìm kích hoạt của bạn. Nhiều việc bạn làm có thể khiến bệnh TCD bùng phát. Các bác sĩ da liễu gọi những bộ ba kích hoạt này là bộ kích hoạt.
- Các yếu tố phổ biến gây ra bệnh: bao gồm quá nóng, có gió lạnh thổi vào mặt và ăn thức ăn cay. Những thứ này có thể – hoặc có thể không – làm cho bệnh trứng cá đỏ của bạn bùng phát. Mọi người có các kích hoạt khác nhau. Nó rất quan trọng để tìm ra nguyên nhân gây ra bệnh của bạn bùng phát và tránh những tác nhân đó.
- Bạn có thể tìm hiểu thêm về các yếu tố kích hoạt và cách tìm thấy chúng tại: Kích hoạt có thể gây ra bệnh bùng phát bệnh trứng cá đỏ.
Hãy nghĩ đến việc chống nắng 24/7. Những người bị bệnh trứng cá đỏ thường thấy rằng da của họ khá nhạy cảm với ánh nắng mặt trời. Để bảo vệ làn da của bạn khỏi ánh nắng mặt trời, bạn sẽ muốn:
- Thoa kem chống nắng phổ rộng với SPF 30 (hoặc cao hơn) mỗi ngày trước khi bạn ra ngoài trời
- Tránh ánh nắng giữa trưa
- Tìm bóng râm khi ở ngoài trời
- Đội một chiếc mũ rộng vành khi ở ngoài trời để bảo vệ mặt và cổ của bạn khỏi ánh nắng mặt trời
- Mặc quần áo chống nắng và kính râm
Thực hành với sản phẩm chăm sóc da thân thiện. Nhiều sản phẩm chăm sóc da có thể gây kích ứng da với bệnh trứng cá đỏ. Một số thói quen chăm sóc da, chẳng hạn như chà sạch da, có thể khiến bệnh trứng cá đỏ bùng phát. Sử dụng các sản phẩm chăm sóc da dịu nhẹ và nhẹ nhàng với làn da của bạn có thể giúp ngăn ngừa bùng phát.
Nếu bạn gặp khó khăn trong việc tìm kiếm các sản phẩm chăm sóc da dịu nhẹ, hãy hỏi bác sĩ da liễu để được khuyến nghị.
Phần còn lại của kế hoạch điều trị của bạn sẽ được điều chỉnh để điều trị bệnh trứng cá đỏ của bạn. Ở đây, cách các bác sĩ da liễu điều trị các dấu hiệu khác nhau của bệnh hồng ban:
- Điều trị bệnh trứng cá đỏ cho vết đỏ
- Điều trị bệnh trứng cá đỏ cho mắt của bạn
- Điều trị bệnh trứng cá đỏ: giống như mụn trứng cá
- Điều trị bệnh hồng ban: Da dày
Kết quả cho những người bị bệnh trứng cá đỏ
Không có cách chữa trị bệnh trứng cá đỏ, nhưng bạn có thể kiểm soát nó thành công. Thực hiện một số thay đổi lối sống và điều trị bệnh trứng cá đỏ có thể ngăn ngừa bùng phát. Nó cũng có thể ngăn ngừa bệnh trứng cá đỏ xấu đi.
Nhiều người nhận thấy rằng bằng cách làm những điều này, việc sống chung với bệnh trứng cá đỏtrở nên dễ dàng hơn rất nhiều. Họ cũng nói rằng họ cảm thấy và trông tốt hơn.
Tự Chăm Sóc
Học cách làm thế nào để tuân theo một tạp chí và các mẹo về lối sống khác có thể giúp làm giảm các đợt bùng phát bệnh trứng cá đỏ.
Nếu bạn tin rằng bạn có thể bị bệnh trứng cá đỏ hoặc đã được chẩn đoán mắc bệnh trứng cá đỏ, những lời khuyên sau đây có thể giúp:
Gặp bác sĩ da liễu. Điều này rất quan trọng vì những lý do sau:
- Tìm hiểu những gì gây ra bệnh trứng cá đỏ của bạn. Nhiều thứ hàng ngày có thể gây ra bệnh trứng cá đỏ bùng phát. Chúng bao gồm ánh sáng mặt trời, căng thẳng, và nhiều loại thực phẩm và đồ uống. Điều gì khiến một người bị bệnh trứng cá đỏ bùng phát có thể không gây ra bùng phát cho người khác. Đây là lý do tại sao các bác sĩ da liễu khuyên rằng bệnh nhân bị bệnh trứng cá đỏ tìm hiểu những gì gây ra sự bùng phát của họ. Tránh các tác nhân này có thể làm giảm sự tức giận.
- Thực hiện theo một kế hoạch chăm sóc da: Chăm sóc da đóng một vai trò quan trọng trong việc kiểm soát bệnh trứng cá đỏ. Nhiều sản phẩm chăm sóc da quá mạnh, có thể làm cho bệnh trứng cá đỏ nặng hơn.
- Nguồn khác
- Học cách kiểm soát bệnh trứng cá đỏ và nhận được sự hỗ trợ giúp nhiều người sống thoải mái hơn.
- Nhóm hỗ trợ Rosacea (trứng cá đỏ)
- Miễn phí, kiểm duyệt, cộng đồng trực tuyến, cung cấp, hỗ trợ.
- Viện Y tế Quốc gia, Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh
- Cung cấp Q & A về bệnh trứng cá đỏ.
- Hiệp hội Rosacea quốc gia, Bệnh viện Da liễu các tỉnh, Thành
- Bản tin hàng quý, tập sách để giúp mọi người xác định và tránh các tác nhân, và các nguồn khác.